Het huis op de foto staat er nog, maar gaat schuil achter veel groen. Het mag zich erop beroemen een van de oudste huizen in het dorp te zijn. Een derde of vierde plaats na ’t Schepeltje, het huis uit 1864 en misschien ook de Hoeve.
Een rentenier uit Amsterdam
Dit huis is in 1873 gebouwd door de heer Jacob Ledeboer uit Amsterdam. Hij kocht de benodigde grond van de Hervormde gemeente. Dat perceel stond sinds jaar en dag bekend als de Weemkamp. Het behoorde tot de zogenaamde pastoriegoederen die de predikant van een inkomen verzekerden. De Weemkamp grensde aan de tuin van de pastorie en een oud woord voor pastorie was wheme. Vandaar de naam. Het ging eigenlijk om twee percelen hakhout en een deel van het bouwland dat ten zuiden van de pastorie lag. Het was wel bijzonder dat de heren kerkmeesters dit wilden verkopen. Mogelijk betaalde de heer Ledeboer een goede prijs of misschien beschikte hij over een grote overredingskracht.
Tussen de tuin van de pastorie en het nieuwe bezit van Ledeboer stond een heg die niet bij de koop was inbegrepen. Wel moest Ledeboer toestaan dat daaraan vanaf zijn terrein onderhoud zou plaatsvinden. Daar tegenover stond het hem vrij om een hekje dat de predikant of een ander de mogelijkheid bood om over het verkochte terrein te lopen, weg te nemen en het gat in de heg dicht te maken. Men zag af van het recht van overpad. Zo, dat was mooi en duidelijk geregeld.
Meesterswoning
In 1893 stierf de heer Ledeboer en later dat jaar lieten de erfgenamen huis en grond veilen. Daarbij werd het hoogste bod uitgebracht door Arend van Strijland, landbouwer en wethouder, die ‘terstond verklaarde het bod namens de Burgerlijke Gemeente te hebben uitgebracht’.
Blijkbaar zag de het gemeentebestuur dit als een mooie kans om de hoofdonderwijzer aan betere woonruimte helpen. De oude school was inmiddels ook vervangen door een grotere. Nadien fungeerde het huis van Ledeboer lange tijd als hoofdonderwijzerswoning.
De in 1889 voor openbaar onderwijs gebouwde school
Een nieuwe onderwijzerswoning
Destijds was Jan Brons (1859-1930) hoofdonderwijzer in Ermelo. Hij was in Ermelo geboren. Na het behalen van de benodigde akten werd hij in 1885 benoemd tot hoofd van de openbare lagere school in Telgt. In 1889 stapte hij over naar de openbare school in het dorp, gelegen aan de Putterweg. Daar is hij tot 1921 werkzaam geweest. Blijkbaar had meester Brons gezondheidsproblemen want hij vroeg op zijn 61e levensjaar ontslag. Ook stopte Brons dat jaar bij het landbouwonderwijs, wintercursussen waaraan hij jarenlang verbonden was geweest. Zijn gevorderde leeftijd, zei hij, deed hem naar rust verlangen.
Meester Jan Brons
Juist in die tijd werd een nieuwe openbare school gebouwd aan het Schoolpad. De school aan de Putterweg kon daardoor worden verhuurd aan de Vereniging tot Stichting en Instandhouding van Hervormde Scholen met de Bijbel in Ermelo. Eerst was er sprake van dat ook de hoofdonderwijzerswoning aan die vereniging zou worden verhuurd, maar uiteindelijk besloot men toch maar dat het geen verhuur maar verkoop zou moeten worden. Dit alles na de nodige vijven en zessen en van de Provincie verkregen goedkeuringen.
Meester Sonnenberg
Scholieren en leerkrachten van de Hervormde school. In het midden meester Sonnenberg
Hoofd van de Hervormde School werd de in Putten geboren meester E. Sonnenberg, die vóór zijn benoeming onderwijzer was geweest in Doornspijk. Het echtpaar Brons moest natuurlijk de verkochte woning verlaten en vertrok naar Harderwijk. Zo kwam meester Sonnenberg in 1922 in het huis van Brons te wonen. Het huis werd bij gelegenheid verbouwd. Vóór (en misschien ook na) dat jaar was de achterzijde van het huis nog in gebruik als ‘deel’. Waarschijnlijk heeft Ledeboer de beschikking gehad over een rijtuig.
Sonnenberg is vele jaren hoofd gebleven van de Hervormde School. In 1942 bereikte hij de pensiongerechtigde leeftijd. Zijn opvolger in functie en woonhuis werd de onderwijzer H. de Graaf die al sinds 1930 aan de school was verbonden als onderwijzer. Hermanus de Graaf overleed in 1957 op 57-jarige leeftijd en werd opgevolgd door meester Harkema.
Harkema heeft niet in de hoofdonderwijzerswoning gewoond. De schoolvereniging heeft het huis waarschijnlijk niet lang na het vertrek van mevrouw De Graaf en haar kinderen verkocht. In 1966 woonde Th. J. Rikkers er met zijn gezin. Het huis wordt nog door de erven bewoond.
Meester H. de Graaf
